24 juli 2023
In Duitsland lijkt het erop dat de wal het immigratieschip gaat keren. NRC schrijft over de CDU die -na Merkels “wie schaffen das”- een andere koers wil gaan varen. En dat leidt natuurlijk tot grimmige typeringen als het “het uitbreken van ‘populismekoorts’ bij de CDU”. Maar ligt in deze neerbuigende reactie niet de reden dat volgens opiniepeilingen de radicaal AfD inmiddels zou kunnen rekenen op 18% van de stemmen? In de peiling zou radicaal rechts even groot worden als de SPD van kanselier Scholz.
In een essay in het FD van 20 juli legt Ruud Koopmans de vinger op de zere plek: “Het huidige Europese asielstelsel is gebaseerd op het principe dat iedereen die zich aan een buitengrens van de EU meldt en beweert bescherming nodig te hebben, recht heeft op toegang tot het EU-grondgebied en op een individuele asielprocedure. Degenen die dit als een soort heilige graal beschouwen en elk voorstel om het te hervormen met morele verontwaardiging afwijzen, verdedigen in feite een zeer immorele en inhumane status quo. Want hoe humaan is een recht dat alleen toegankelijk is na een levensgevaarlijke reis van duizenden kilometers? Alleen al in de afgelopen tien jaar zijn meer dan 26.000 mensen verdronken in de Middellandse Zee op weg naar het Europese asielsysteem, een mogelijk nog groter aantal is bezweken tijdens het oversteken van de Sahara.”
Koopmans schetst een alternatief waarbij hervestiging of contingentopnames en veilige derde landen een belangrijke rol spelen. “Aangezien de opnamecapaciteit materieel en politiek beperkt is – een feit dat door de moralisten van de status quo systematisch wordt ontkend – zijn contingentopnames op grotere schaal alleen mogelijk als tegelijkertijd de irreguliere migratie naar de EU- grenzen sterk wordt teruggedrongen. Dit kan met hekken en pushbacks, maar die zijn in strijd met de mensenrechten en het vluchtelingenrecht. Het terugdringen van irreguliere migratie op een manier die wel binnen het kader van de mensen- en vluchtelingenrechten blijft, is de toepassing van het beginsel van veilige derde landen.”
23 maart 2023
Zes verklaringen in NRC waarom migratievluchtelingen, met name via Libie, het afgelopen jaar is toegenomen.
26 augustus 2021
Het thema vluchtelingen is weer terug op de agenda nu de Taliban Afghanistan in bezit hebben genomen. Turkije en Europa zijn opnieuw elkaars grenzen aan het aftasten. Hoe dat gaat? Lees NRC over Turkije dat -in een hoogt opmerkelijke metafoor- “geen migrantendepot voor Europa” wil zijn.
18 augustus 2021
In Afghanistan is de Taliban weer aan de macht, reden voor het Westen -de VS en haar NATO bondgenoten- eens goed na te denken over alle grote beloftes -democratie, rechtstaat , emancipatie- die Afghanistan werden gedaan. Was dat niet naïef, overmoedig of ronduit stompzinnig? Dat Biden als vice-president al de handdoek in de ring wilde gooien staat in het boek van Holbrook waaruit Luuk van Middelaar citeert: Holbrook wees Biden op de verwachtingen die men in Afghanistan had gewekt: “Bidens onthullende repliek: „Fuck that, daar hoeven we ons geen zorgen over te maken. We hebben hetzelfde in Vietnam gedaan. Nixon en Kissinger kwamen er ook mee weg”.
Ook blijkt dat Europa nog steeds geen raad weet met crisissen waarbij vluchtelingen betrokken zijn. Onlangs, toen dit drama zich al aftekende, werd hier nog gesteggeld over afgewezen asielverzoeken van mensen afkomstig uit Afghanistan.
Velen die zich hierover uitspreken kennen overigens maar één antwoord: Europa moet vluchtelingen opvangen, alsof Europa altijd alleen maar morele verplichtingen heeft. Waarom neemt niemand bijvoorbeeld Saoedië-Arabië, of Rusland of India dan wel China eens de maat? Vaak volgt ook het argument dat het gaat om relatief kleine groepen: “In de afgelopen tien jaar hebben zo’n 650.000 Afghanen in Europa om asiel gevraagd; dat is nog geen 2 procent van de Afghaanse bevolking. Oh ja, 10.000 deden dat in Nederland. Europa met een half miljard inwoners wordt dus niet bepaald onder de voet gelopen door Afghaanse vluchtelingen en Nederland al helemaal niet: 390 asielverzoeken van Afghanen in 2020.” Na de uittreding van het Verenigd Koninkrijk uit de EU is het aantal Europeanen wel 65 miljoen kleiner. Tel ook nog eens de asielzoekers uit Afghanistan van 1991 tot 2011 erbij. En die uit Irak, Syrië en alle illegale migratie uit Afrika. En de arbeidsmigratie uit Oost-Europa. Dan wordt het beeld veel en veel ingewikkelder.
Toch treffen de gebeurtenissen weer een onvoorbereid Europa dat opnieuw spreekt met veel tongen. Een nuttig overzicht staat in de NRC.
11 juli 2021
Een uitgebreide reconstructie over de gebeurtenissen die de Europese machteloosheid aan het daglicht brachten: de vluchtelingencrisis van 2015. artikel.
24 september 2020
De Europese Unie komt met een nieuwe aanpak van de migratie. Het is het zoveelste voorbeeld dat op dit terrein, ook niet na het rampjaar 2015, nauwelijks vooruitgang wordt geboekt. NRC hierover: “Aan het voorstel, dat in Brussel-speak een ‘pact’ wordt genoemd, is maanden gewerkt. Het moet een einde maken aan jaren van onderling gebakkelei en collectief onvermogen. De brand in het vluchtelingenkamp bij Moria op het Griekse Lesbos, twee weken geleden, maakte op schrijnende wijze duidelijk hoe groot de behoefte aan een nieuwe aanpak is – en het versnelde de presentatie van het plan.
Het leeuwendeel van het voorstel is weinig opzienbarend en legt extra nadruk op beleid waar Europa al jaren mee worstelt. Zo moeten asielprocedures efficiënter, waardoor vluchtelingen niet meer eindeloos hoeven te wachten aan de buitengrens. Cruciaal is vooral de extra druk die de Commissie achter terugkeer van afgewezen asielzoekers wil zetten. Die ambitie is allerminst nieuw, maar Brussel denkt het binnen het nu gepresenteerde ‘totaalpakket’ wél voor elkaar te krijgen – onder meer door herkomstlanden te bewegen middels ‘wortel’ (ontwikkelingsgeld en handelsverdragen) en ‘stok’ (weigeren van visa).”
31 augustus 2020
Terug bij af. Turkije heeft de grenzen voor Syrische vluchtelingen weer geopend en het spel begint weer van voor af aan. Dus verschijnen ook weer de tranentrekkende journalistieke verslagen en de vinger die naar Europa wijst. De overeenkomst die was gesloten met Turkije over het sluiten van de grenzen wordt niet meer. nageleefd. “Turkije zou zijn grensbewaking opvoeren om smokkel tegen te gaan en zou asielzoekers uit Griekenland terugnemen. In ruil kreeg Turkije 6 miljard euro steun voor de opvang van vluchtelingen en zou de EU vluchtelingen uit Turkije opnemen. De deal heeft vier jaar standgehouden. In februari kwam er een einde aan”, zegt Knaus aan de telefoon vanuit Berlijn. Hij doelt op Erdogans „rampzalige besluit” om de grens te openen voor vluchtelingen, en hun misère te gebruiken om Europa onder druk te zetten.” In de praktijk betekent dat dus Griekenland.
“Nadat de Grieken in maart de grens met Turkije sloten, zijn er nog maar weinig mensen in geslaagd om die over te steken. Kwamen er in augustus vorig jaar nog bijna 10.000 asielzoekers aan in Griekenland, deze maand waren het nog geen 500. De deportaties zijn populair in Griekenland. De linkse oud-premier Tsipras zei zelfs dat hij het eens was met het beleid van de nieuwe conservatieve regering en dat hij jarenlang hetzelfde had gedaan aan de landsgrens.” Als Europa de Grieken met de vluchtelingen laat zitten gaan die ze helemaal niet meer opnemen; dus wordt alles en iedereen teruggestuurd. “„Nadat de Griekse grenspolitie en Frontex hun patrouilles hebben opgevoerd, is het bijna onmogelijk de Evros over te steken. De meeste pogingen worden nu gedaan op zee.” Er zijn aanwijzingen dat Frontex af weet van de Griekse praktijken en in sommige gevallen zelfs betrokken was. Diverse ooggetuigen hebben melding gemaakt van Duits sprekende mannen in uniform tijdens deportaties. En een Deense krant interviewde twee Deense marechaussee die recent voor Frontex in de Egeïsche Zee waren. Ze waren terug naar Denemarken gestuurd omdat ze de Griekse deportatiebevelen niet wilden opvolgen.”
“De enige manier om deze illegale praktijken te voorkomen, zegt Knaus, is een nieuwe vluchtelingendeal. Hij hoopt dat Nederland en Duitsland opnieuw een voortrekkersrol kunnen spelen. „Wij, Griekenland, Nederland en Duitsland, hebben er belang bij dat we vluchtelingen in Turkije blijven helpen. Ook de volgende vijf jaar. Turkije vangt 3,5 miljoen Syriërs op. Maar er komen elk jaar honderdduizenden irreguliere migranten Turkije binnen, en dat aantal stijgt elk jaar. Bijna niemand gaat terug naar waar ze vandaan kwamen.” Volgens Knaus hoopt zowel Griekenland als Turkije dat er een nieuwe deal komt, onder bemiddeling van Duitsland. En ook alle Duitse partijen zouden ervoor openstaan. Hij heeft de afgelopen maanden met iedereen gesproken. „Maar de gesprekken tussen Turkije en Griekenland worden bemoeilijkt door spanningen over allerlei andere zaken, zoals gasboringen in het oosten van de Middellandse Zee.””
Wat door velen gemakkelijk over het hoofd wordt gezien is dat vluchtelingen -c.q asielmigranten– een middel zijn in het internationale machtsspel, een bron van inkomsten voor smokkelaars, een geliefd thema van politieke bewegingen die vooral in de achteruitkijkspiegel kijken en een bron van ‘Gesinnungsethisch” handelen door organisaties die zich het lot van minderbedeeden der aarde aantrekken.
28 augustus 2020
Rapportage over 5 jaar verslag doen van vluchtelingen.
“Achteraf blijk ik net zo naïef te zijn geweest als de meeste vluchtelingen. Vijf jaar later leven we in een andere wereld. Een adequaat Europees migratiebeleid, dat mensensmokkel tegengaat en controle heeft over de vluchtelingen- en migratiestromen, is verder weg dan ooit door interne verdeeldheid en toegenomen vreemdelingenhaat, maar ook door reële zorgen van burgers over de impact op sociale voorzieningen. Het medeleven dat Europa in september 2015 overviel na de dood van de aangespoelde Syrische kleuter Alan Kurdi heeft plaatsgemaakt voor onverschilligheid. Migranten en vluchtelingen zijn anonieme nummers geworden; een ‘probleem’, een ‘last’ die zo veel mogelijk moet worden doorgeschoven.”
“Pas in Somaliland, de noordelijke afgescheiden provincie van Somalië, zie ik voor het eerst hoe een lokale hulporganisatie, Sosta, probeert de irreële dromen van migranten door te prikken. ‘Laat je niet misleiden door de opgepoetste verhalen op Facebook vanuit Europa. Die mooie auto’s en huizen waarvoor de migranten poseren zijn niet van hen, ze mogen ze alleen maar schoonmaken’, zo waarschuwt een hulpverlener in het stadje Boroma, waar vrijwel iedereen wel een familielid heeft verloren bij een scheepsramp op de Middellandse Zee.Illegale migratie, zo weet ik nu, voltrekt zich in een spiraal van leugens, valse beloften, torenhoge verwachtingen en voortdurende deceptie. Mensenhandelaren maken misbruik van de wanhoop van oorlogsvluchtelingen en het naïeve vertrouwen van zogenoemde ‘economische migranten’ en beloven gouden bergen. Als migranten en vluchtelingen eenmaal Europa hebben bereikt, houden ze de schone schijn op voor hun achtergebleven familieleden. Terwijl ze hun dagen lethargisch doorbrengen in een azc vertellen ze het thuisfront dat ze studeren en werken en nodigen anderen uit ook te komen. n het thuisland, bijvoorbeeld in het huttendorpje in Senegal dat ik in 2017 bezoek, weet de familie niet waar het geld vandaan komt dat hun zoon vanuit Spanje stuurt. Weten zij veel dat hij strandlakens of sieraden op een toeristenstrand verkoopt, waarschijnlijk met tien anderen in een ranzige kamer slaapt en misschien zelfs zijn geld verdient met drugshandel. Als er maar geld binnenkomt en de familie een mooi stenen huis kan bouwen waarmee ze de buren de ogen kunnen uitsteken – en de volgende lichting migranten op het idee brengen.”
“De tragiek van de individuele verhalen en de volharding maakt dat ik het moeilijk vind onderscheid te maken tussen vluchtelingen en ‘economische migranten’. Ze zijn allemaal vastgelopen bij dezelfde Europese grenzen, aan hun lot overgelaten en wanhopig op zoek naar een uitweg. Van oorlogsvluchtelingen begrijpen we het verlangen naar een veilige haven, maar ook voor zogenoemde economische migranten staat de toekomst op het spel. In het thuisland is vaak, zelfs met een opleiding, geen werk of ander perspectief, ze staan onder grote druk van familie om in Europa geld te verdienen. Zijn die laatsten louter gelukszoekers? En wat is daar mis mee? Waren onze voorouders dat niet ook toen zij de armoede en werkloosheid in Europa ontvluchtten en naar de VS, Canada en Australië vertrokken?”
20 augustus 2020
Martin Sommer in de Volkskrant over de zoveelste oplossing voor het vraagstuk van de asielmigratie die niet gaat werken. Naar aanleiding van het rapport Terechte zorg, verkeerd aanknopingspunt van staatsman in ruste Piet Hein Donner.
“Donners rapport heet Terechte zorg, verkeerd aanknopingspunt. Als asielzoekers klassieke vluchtelingen waren, was er volgens Donner niets loos. Maar meer dan de helft van de mensen die zich bij Ter Apel melden, zijn geen klassieke vluchtelingen. Velen werden eerder elders opgevangen en zijn doorgereisd naar Nederland. Zij zouden volgens de Dublinregel moeten worden teruggestuurd. Velen komen niet in aanmerking omdat ze in het land van herkomst niet worden bedreigd.
Er is een geweldige bureaucratie opgetuigd om vluchtverhalen te toetsen. Dat leidt weer tot enorme vertragingen, waarover Donner cynisch vaststelt dat kansloze aanvragers belang hebben bij een zeer langdurige procedure. Het zoeklicht moet anders gericht, schrijft Donner. Niet asielproblematiek is hier aan de hand, maar de hedendaagse vorm van de trek van het platteland naar de stad, die al heel oud is en niet gaat om leven en dood, maar om het zich verwerven van een beter bestaan.”
In Donners voorstel om de binnengrenzen open te houden en vluchtelingen naar rato over de Europese staten te verdelen, kan Sommer zich niet vinden.
“Het lijkt me een papieren oplossing die met de werkelijkheid weinig heeft uit te staan. Pays légal, pays réel, zeggen ze in Frankrijk. Midden in de vluchtelingencrisis van 2015 probeerde de Europese Commissie al zo’n verplicht quotastelsel door te duwen. Het resultaat was even treurig als hilarisch, en niet alleen omdat Polen, Tsjechië en Hongarije er niets van wilden weten. De vluchtelingen zelf hadden andere plannen. Litouwen nam braaf zijn quotum asielzoekers op, van wie er een paar maanden later niet één meer in Litouwen was.
Ik herinner me tv-beelden van de Luxemburgse minister Asselborn, die bijna op zijn knieën Syrische vluchtelingen smeekte om het vliegtuig naar Luxemburg te nemen. Ze wilden maar naar één bestemming: Duitsland. Hij kreeg zijn vliegtuig niet vol. Ook nu staan voor vluchtelingen die zijn toebedeeld aan Portugal of Bulgarije de binnengrenzen open. Het idee dat ze daar blijven en tevreden zijn met al het moois dat Bulgarije biedt, in de wetenschap dat in Duitsland of hier de gebraden kippen aan de boom hangen: het is blazen en het meel in de mond houden.”
7 juli 2020
Bevolking 2050 in beeld. Het is de titel van de verkenning die is uitgevoerd op verzoek van de Tweede Kamer.
20 januari 2020
Artikel Scheffer in NRC over 20 jaar na zijn multiculturele drama